20.02.2016
Đất nước nơi nhiều dân tộc cùng sống hoà hợp và yên vui. Một con phố Chiang Mai nhỏ bé, có cửa hàng bán đồ ăn của người Hoa bên cạnh cửa hàng bán đồ ăn của người Hồi giáo. Tôi được chứng kiến ngay điều đó ngay ở các gian hàng đồ ăn nhỏ nhắn cạnh Tea Plantation 2000 (Đồi trà 2000) của Trại Nông nghiệp Angkhang. Sau khoảng 45 phút phục vụ đồ ăn cho khách, đoán chừng khách đã lưng bụng rồi, những người đứng các gian hàng bắt đầu đi qua các gian hàng khác, để lấy đồ ăn về ăn sáng. Và họ vui vẻ phục vụ đồ ăn của mình cho người đứng gian hàng khác. Tôi cảm động khi thấy một anh mặc trang phục đạo Hồi, râu ria xồm xoàm, mỉm cười hiền lành, dúi hai gói đồ ăn của mình cho một cô bên gian hàng món Hoa đang còn bận bịu phục vụ khách. Cô quay sang ngạc nhiên rồi mỉm cười đầy biết ơn.
Trong buổi trình diễn tài nấu nướng của các đầu bếp nổi tiếng từ nguyên liệu của dự án, khu vực nhiều người ghé nhất là bếp nướng. Khu này thực ra là của đầu bếp phụ trách thức ăn chính đến từ Chiang Rai. Song dĩ nhiên là đầu bếp nào ghé đây nướng nguyên liệu ké cũng được hết. Khu bếp nướng ấm sực, thơm lừng và đầy sức sống. Anh đầu bếp đến từ Chiang Rai này thuộc thế hệ đầu bếp mới, một kiểu gang chef. Các đầu bếp trong nhóm của anh đều có những hình xăm ấn tượng. Có anh còn có một khuyên tai rất to, kèm đôi tay cơ bắp chạm trổ thật nhiều hình xăm, mới thoặt nhìn tôi không thể nghĩ anh ấy là đầu bếp. Các anh đưa đến cho thực khách những món ăn truyền thống kết hợp hiện đại, chế biến theo kiểu khác lạ, và với giá rất phải chăng. Giá cho một món ăn phục vụ tại bàn (table chef) có giá chỉ từ 1000 baht (khoảng 670k),một giá phải gọi là rất rẻ. Các đầu bếp khác có người đến từ Đan Mạch, một đầu bếp có 1 sao Michelin danh giá, song vô cùng gần gũi và đầy hài hước (dĩ nhiên là không kém đẹp trai), một đầu bếp đến từ Hàn Quốc, một cô gái trẻ và vô cùng xinh đẹp. Thêm 2 anh đầu bếp Thái trẻ, đẹp trai không kém minh tinh Hàn Quốc, mà tôi nói đùa là 2 đầu bếp đẹp trai làm ra những món ăn xinh đẹp (2 handsome chefs made beautiful dishes). Một nữ đầu bếp Iron Chef, không hiểu cô xoay xở thế nào để đạt được danh hiệu Iron Chef mà vẫn đẹp gái thế? Họ vừa nấu nướng, vừa đùa giỡn vui vẻ với nhau, vô cùng thân thiết.
Buổi tối đặc biệt có bà Bộ trưởng Bộ Du lịch Thái, do một đầu bếp trứ danh đảm trách. Người đầu bếp tài năng và nổi tiếng này có một nhà hàng chỉ có một bàn duy nhất, với tối đa 12 thực khách. Do đó, muốn ăn ở nhà hàng của ông, phải đặt trước ít nhất từ 3 – 4 tháng. Mỗi món ăn có giá tiền từ 8.000 baht. Thế mà ông ấy thì cực kỳ khiêm nhường, ông không tham gia cuộc thi nào để lấy bất kỳ danh hiệu nào hết. Điều đặc biệt hơn nữa, nhà hàng của ông chuyên về cơm. Cơm ở đây được nấu từ gạo … do chính tay ông trồng, ở trang trại nhà ông tại Pattaya. Ông nói: món ăn của ông, khi nhắm mắt lại và nếm sẽ thấy đó là món Thái, còn khi mở mắt ra sẽ thấy đó là một món ăn quốc tế (ở cách trình bày).
Nữ phóng viên đến từ Indonesia, liên tục nhắc lại rằng, món ăn của Indo phải học hỏi món ăn Thái ở cách trình bày, cho dù là món ăn đường phố thì vẫn trình bày đẹp. Tôi nhớ đến đĩa cơm tấm ở nhà mình, quán bình dẫn thì vẫn có cọng ngò và dưa leo, cà chua trang trí ở vành đĩa. Song đúng là cái cách mà người Thái đang trình bày món ăn, trình bày sản phẩm nông nghiệp của họ, thì tôi nghĩ chúng ta phải chắc chắn phải học nhiều, việc này được nói đã nhiều rồi.
Nông nghiệp Thái đang vươn đến cái gọi là Gastronomy, sự kết hợp giữa thực phẩm với văn hoá, một món ăn phải được thưởng thức cùng với trang trí nội thất và âm nhạc. Ngay cả với Royal Project, những điểm đến đang được quảng bá rộng rãi hơn, cho du khách được “theo bước chân của nhà vua Thái, đến thăm Trại nông nghiệp Dự án Hoàng gia.”
Khi tôi kể về Dự án Hoàng gia, một người anh nói rằng, có lẽ, Dự án thành công nhờ người dân Thái hiền hoà và chân chất, có khi hơi khó với kiểu “cao bồi làng” của chúng ta. Dẫu sao, tôi vẫn mong ghi chép lại sự thành công của họ. Với tôi, những Dự án Hoàng gia là niềm tin, rằng nền nông nghiệp sạch sẽ đẩy lùi nghèo đói, bất ổn xã hội là điều có thật, rất thật. Chỉ cần chúng ta tin tưởng và chung tay thực hiện nó. Và tôi tin vào những cộng đồng nông nghiệp sạch của Việt Nam đang dần hình thành. Nhiều bạn đã sang Thái Lan, Nhật Bản học làm nông nghiệp thuận tự nhiên, nông nghiệp vô vi. Và tôi mong, những vùng đồi núi của nước ta rồi sẽ được phủ xanh, và tràn đầy hoa trái.
#RoyalProject
#gastronomytourism2017